07 januari 2019

ONBESCHRIJFELIJK

ZOTTE MAANDAGEN



De oude fabrieken zijn nu trendy lofts voor al wie zich op een www- fiets in de verkeerschaos naar kliniek, school, kinderkribbe, academie of bib waagt. Dwars door de dagelijkse dosis camions uit het Europa zonder muur. Dit is de tweede revival van de bakfiets. Na de oorspronkelijke velo van de bakkersgast zelf diende die eerder al als retro-attractie voor Sylvain met de koperen toeter van wie gefluisterd werd dat hij een ge-tui-ge was. Wisten wij waar dàt voor stond. Het was lang voor ze in hun folders Het Einde Der Tijden met hun unieke steraanbieding voor persoonlijke Verlossing kwamen melden, in het parkje van de square aan de woensdagmarkt. Onze ijsjesprins was dan wel retro, zijn vanille was hemels. Zodus, in afwachting van het einde der tijden: twee bollen in een hoorntje.

Steekkarren met weefsels hoorden rond fabrieken.
Paardenkarren haalden hun chemicaliën bij de Boerenbond.
AVV-VVK was iets voor De Standaard, de Aveve bestond nog niet.

Napoléon Annicq.
Léopold Dopchie.
Delbar. De Malander.
Portois. Thomaes.
Samain. Cambier.
Wittamer. Van Grootenbruul.

Een stadstuin vult wat rest van de vlakte tussen de UCO en chique seniorhomes met namen als diamant die de trage verdwijning van opgeleefde levens verzachten in cleane cafetaria’s. Flatprojecten in 3 D beloven piramides van gebakken lucht en leegte voor de nieuwe farao’s.

Mijn verhaal lijkt wel een smyrnatapijt van geweven herinneringen en samengeknoopte indrukken. Mijn eigen transmigratie uit al die vertrouwde plaatjes, voorgekauwde conventies, de pijn van het zijn achter verweven illusies. Erfeniskwesties in wording. Berekende evenredigheid tussen knagend geheugenverlies van voorvaders die door de geluidsmuur heen zijn en het groeiende ongeduld van nazaten rond weg smeltende nalatenschappen. Niet nodeloos rekken. Lees: geen nutteloze kosten.

'Straks rest er ons niks meer.'
'Kunnen we zelf nog bijleggen.'
'Wij zullen al lang zulk geen vet geen pensioen...'
'Had hij dan toch tenminste dat papier getekend'.
'Maar neen hoor hem bezig de mens wikt, God beschikt.'
'Die basiliek is gelijk gans in zijn hoofd geslagen.'
'Hij heeft het licht gezien'.

‘Een autobiografische roman verwijten het werk van de verbeelding te zijn is net zo onzinnig als het werk van verbeelding verwijten autobiografisch te zijn’, schrijft de onnavolgbare Connie Palmen in Ars Poetica. ‘Herinneringen in zogenaamd autobiografische verhalen kunnen alleen bewaard worden door ze te transformeren en te verdichten tot je eigen perceptie’.

Dat web van onzichtbare scenario’s achter die al te voor de hand liggende werkelijkheid, was altijd al mijn geliefkoosd onderzoeksmateriaal. In romans, verhalen, theater en film telkens weer het palimpsest afkrabben. Zo dat gaandeweg de textuur van de fictie achter de werkelijkheid, dat knoopwerk aan de onderkant van het tapijt zichtbaar worden. Met in elke eeuw één been om op te staan en herinneringen om op te slaan en te laten rijpen. Weten wie in welk verhaal rondloopt, waarom en hoe. Zelf al meteen van bij de start vastgeknoopt als opgroeiend half weesje tussen de spielerei van het noodlot en de spinnerij van het toeval. Hinkstap springend tussen de valstrikken van de weelde, verloren tegenover de ravages van - soms letterlijk - opgeknoopte schone schijn om me heen in dodelijk verstilde fabrieksgebouwen.

‘Aan een struik patatten hangt er van alles'.
(Emilie uit ‘De Schietspoeldynastie’).

‘In tegenstelling tot het leven in de pure natuur is een mensenleven, een door verhalen en verbeelding bewerkt bestaan’.
(Connie Palmen).

In de lofts die ik vandaag op mijn wandelingen zie werden ooit stille romances geweven tussen wevers en spinsters, bazen en bedienden. Zotte Maandagse katers werden er verdreven door dat nazinderend vandaag vrijwel vergeten Bommeldeuntje in Oude Dragonder, Café du Boulevard, Cambrinus of Memlinc uit de hemelse koperen toeter van wie je nu op je routebestemming door The Place to be intoetsen kan als Etienne Verschuerenstraat. Want alles moet weg, maar alles komt ook vroeg of laat terug. Met of zonder rouw-hal op de dodenheuvel waar vips van god los in hun verlaten ere-perk ver van hun kiezers verdienstelijk liggen dood te zijn.

Illustratie Frank Derie.