20 april 2006

DE SCHRIJFHEREN (10.3)

Roman

Crossownership, kenden we tenminste dat woord ?

‘Cross-ow-ner-ship.’
‘Murdoch? Berlusconi?

Met hun mediaconcerns waren zij de nieuwe keizers. En overal kregen ze navolging. Weldra zouden alleen nog een paar grote mediareuzen overeind blijven. Drie, vier families bepaalden onze nieuwe wereld.

‘Halve waarheden worden opgeklopt.’
‘Harde feiten worden verdoezeld.’
‘Perception wordt reality.’
‘Het moet niet langer kloppen.’
‘Het moet alleen nog maar juist lijken.’
‘Door de uitvergroting die er bewust wordt aan gegeven.’.
‘De pers als waakhond van de democratie bestaat niet langer.’

De lezers en kijkers verwachtten dat niet eens meer. De scheiding tussen redactie en commercie was weg. We werkten allemaal voor hetzelfde. De lezersmarkt, de advertentiemarkt. In afwachting dienden we ons als journalisten van Embargo geen zorgen te maken. Hij zou ons allemaal optillen boven ons eigen talent. We zouden verstomd staan van hetgeen we zoal konden. In de weken daarop volgde het ene conclaaf na het andere.

‘Violen stemmen.’
‘Ploeggeest kweken.’
‘De neuzen in dezelfde richting.’
‘Rancunes opbergen.’

We zaten weekends lang opgesloten en afgezonderd van de buitenwereld.

‘Bezinning.’
‘Brainstorming.’
‘Herbronning.’
‘Functiebeschijving.’

Luxe-hotels. Zonneparken. Pretparken. Wandelingen aan zee. Vliegreizen. Boottochten. Om de groepsgeest te bevorderen, moesten we elkaar bekladden met verf. We werden geacht in touwen te hangen. Hoogtevrees diende te worden overwonnen.

‘De sterken maken de zwakken sterk.’

We doken in donkere grotten.

‘Angst overwinnen.’
‘Task force.’
‘Demonen killen.’
‘Grenzen verleggen.’

Parachute. Benji. Quad. Ijsberen in koud water. We werden geacht elkaar te redden van de verdrinking op raftingtochten. We reden mekaar in het stro op go-kart-circuits. Over vuren springen. Dansen in het donker.

‘Hekel overstijgen.’
‘Vooroordelen vergeten.’
‘Bedrijfscultuur kweken.’
‘De ploeg, de ploeg, de ploeg.’

Ze leerden ons hoe we zonder verpinken collega’s dienden te ontslaan.

‘Emo is uit den boze.’
‘Persoonlijke relatie vermijden.’
‘Rechtsreekse blikken negeren.’

Griezels in maatpak kwamen ons met powerpresentaties vertellen hoe we werkmakkers van jaren dienden te verklikken, te evalueren, te betrappen, te pakken, te ontslaan.

‘Hardsteen worden vanbinnen.’
‘Survival of the strongest and the fittest.’

We dienden onze laatste greintjes emotie te laten wegsmelten in het grote groepsgeheel. Koele ratio zou voortaan onze houding bepalen. Als robots dienden we exact dat soort bladen te maken die marktonderzoekers ons voorhielden. Dagenlang werden we in donkere ruimtes overstelpt met cijfers.

‘Profielen’.
‘Doelgroepen’.
‘Budgetmarges’.
‘Prognoses’.

Het schrijfgenoegen van weleer werd finaal vervangen door haastig maakwerk. We maakten bijlagen aan de lopende band. Nieuws werd een verkoopsartikel. We lagen in de rekken naast chocopasta en de chips. Never forget.

Dood van Boudewijn.

‘Een unieke kans.’
‘We kunnen scoren.’
‘Present zijn op zondag.’
‘Naar onze doelgroep toe.’

Dood van Diana.

‘Opportuniteit.’
‘Formidabele opsteker.’
‘Buitengewone meevaller.’
‘Piek in de verkoop.’

Geheime dochter voor Albert II.

‘We lossen het op een vrijdag.’
‘Kan de concurrentie het mooi schudden.’
‘Exclusief in the picture.’
‘Een weekend lang.’

Collega’s gingen weg. Gingen ten onder. Verdwenen uit het vak. Zochten redding in het onderwijs. Verhuisden naar het bedrijfsleven. Werden politiek adviseur. Zochten hun heil in de betere uitgeverij. Gingen met vervroegd pensioen. Begonnen eenmansbedrijfjes. Werden researcher. Vluchtten weg van de waanzin.

*

‘Charlie’, vroeg De Cauwer me op een ochtend, ‘wat zijn je plannen bij ons ?’

Bij ons. Hij zat zelf welgeteld een maand bij Embargo.

‘Misschien word ik maar weer eens journalist.’

Hij begreep het. Zelf was hij ook journalist, zei hij. Mijn laatste schrijfheer was hij in elk geval. Of wat daarvoor wou doorgaan.


Einde.


Uit : ‘De Schrijfheren’. Roman. Allle rechten : Stef Vancaeneghem. Eerstdaags ook integraal in één pfd-bestand te lezen op deze blog.