EGOSTRIP (42)
Venetië. Canal Grande. (Suite). Het bestuur van de Dogenstad verkoopt zijn historische Palazzi om aan geld te geraken. Palazzo Foscari Contarini vlakbij het Canal Grande moet 5,5 miljoen euro opleveren. Voor het Palazzo Zaguri, voorbeeld van Venetiaanse gotiek, wordt gehoopt op 18,7 miljoen. Het Palazzo Nani, één van de mooiste en vol ornamenten, wordt geschat op 36 miljoen. Ondanks de toestroom van jaarlijks 15 miljoen toeristen zit de stad in geldnood zit. De regering wil voor de lagune een mobiele dam aanleggen die 4,5 miljard gaat kosten en klaar moet tegen 2011. Het geld voor de restauratie van historische panden die door het water worden bedreigd, gaat prioritair naar de bouw van de dam die de bijbelse naam Mozes meekrijgt: de man die de zee in tweeën split.
Vijftien miljoen toeristen. Cees Nooteboom heeft ze zelf allemaal zien langslopen. Hieronder de neerslag van zijn Venetiaans visioen.
‘Je hebt de hele dag door de Academia gezworven, je hebt een vierkante kilometer beschilderd doek gezien, het is de vierde, de zesde, of de achtste dag en je hebt het gevoel dat je tegen een machtige stroom van goden, koningen, profeten, martelaars, monniken, maagden, monsters bent opgezwommen, dat je voortdurend met Ovidius, Hesiodus, het Oude en Nieuwe Testament onderweg geweest bent, dat de Levens der Heiligen, de christelijke en de heidense iconografie je achtervolgen, het rad van Catharina, de pijlen van Sebastiaan, de gevleugelde sandalen van Hermes, de helm van Mars en alle stenen, gouden porfieren, marmeren ivoren leeuwen het op je gemunt hebben. Fresco’s, tapisserieën, grafmonumenten, alles is geladen met betekenis, verwijst naar echte of verzonnen gebeurtenissen, legers van zeegoden, putti, pausen, sultans, condottieri, admiraals die allemaal je aandacht willen. Ze suizen langs de plafonds, kijken je aan met hun geschilderde, geweven, getekende, gebeeldhouwde ogen. Soms zie je dezelfde heilige meermalen op één dag, in een gotische, Byzantijnse, barokke of klassieke vermomming, want mythes zijn machtig en de helden passen zich aan, renaissance of rococo, het kan ze niets schelen, als je maar kijkt, als hun essentie maar intact blijft. Ooit waren ze ingehuurd om de macht van hun meesters uit te drukken in een tijd dat iedereen wist wat ze voorstelden, Deugd, Dood of Dageraad, Oorlog, Openbaring, Vrijheid, ze speelden hun rol in de alleorieën die ze was opgedragen, ze herdachten belijders en kerkvaders, veldheren en bankiers, nu trekken er andere legers voorbij, die van de toeristen die hun beeldtaal niet meer verstaan, niet meer weten wat ze betekenen of betekend hebben, alleen hun schoonheid is gebleven, het genie van de meester die ze gemaakt heeft, een volk van stenen gasten, wuivend vanaf de façades van kerken, vooroverleunend uit de trompe-l’oeils van de palazzi, de kinderen van Tiepolo en Fumiani scherend door het luchtruim, en weer wordt de Heilige Julianus onthoofd, weer wiegt de madonna haar kind, weer vecht Perseus met de Medusa en spreekt Alexander met Diogenes.
De reiziger wijkt terug voor al dat geweld, even wil hij niets meer, op een stenen bank aan de oever zitten, kijken hoe een kuifduiker in het brakke, groenige water naar een prooi zoekt, kijken naar de beweging van het water zelf, in zijn eigen armen knijpen om zeker te weten of hij zelf niet gebeeldhouwd of geschilderd is. Zou het kunnen zijn, denkt hij, dat er in Venetië meer madonna’s zijn dan levende vrouwen ? Zou iemand weten hoeveel geschilderde, gebeeldhouwde, in ivoor gesneden, in zilver gedreven Venetianen er eigenlijk zijn ? En stel je voor, denkt hij, maar dat komt alleen maar omdat hij zo moe is, dat ze ooit één keer allemaal tegelijk in opstand kwamen, hun lijsten, nissen, predella’s, voetstukken, tapijten, dakranden verlieten om de Japanners, de Amerikanen, de Duitsers uit hun gondels te jagen, de restaurants te bezetten en met hun zwaarden en schilden, hun purperen mantels en kronen, drietanden en vleugels eindelijk het loon van tien eeuwen trouwe dienst op te eisen ? ’
Cees Nooteboom. ‘Venetiaanse Vignetten’. Lees ook zijn schitterende Tropische verhalen in ‘De verliefde gevangene’, Rainbow Pockets .
Vijftien miljoen toeristen. Cees Nooteboom heeft ze zelf allemaal zien langslopen. Hieronder de neerslag van zijn Venetiaans visioen.
‘Je hebt de hele dag door de Academia gezworven, je hebt een vierkante kilometer beschilderd doek gezien, het is de vierde, de zesde, of de achtste dag en je hebt het gevoel dat je tegen een machtige stroom van goden, koningen, profeten, martelaars, monniken, maagden, monsters bent opgezwommen, dat je voortdurend met Ovidius, Hesiodus, het Oude en Nieuwe Testament onderweg geweest bent, dat de Levens der Heiligen, de christelijke en de heidense iconografie je achtervolgen, het rad van Catharina, de pijlen van Sebastiaan, de gevleugelde sandalen van Hermes, de helm van Mars en alle stenen, gouden porfieren, marmeren ivoren leeuwen het op je gemunt hebben. Fresco’s, tapisserieën, grafmonumenten, alles is geladen met betekenis, verwijst naar echte of verzonnen gebeurtenissen, legers van zeegoden, putti, pausen, sultans, condottieri, admiraals die allemaal je aandacht willen. Ze suizen langs de plafonds, kijken je aan met hun geschilderde, geweven, getekende, gebeeldhouwde ogen. Soms zie je dezelfde heilige meermalen op één dag, in een gotische, Byzantijnse, barokke of klassieke vermomming, want mythes zijn machtig en de helden passen zich aan, renaissance of rococo, het kan ze niets schelen, als je maar kijkt, als hun essentie maar intact blijft. Ooit waren ze ingehuurd om de macht van hun meesters uit te drukken in een tijd dat iedereen wist wat ze voorstelden, Deugd, Dood of Dageraad, Oorlog, Openbaring, Vrijheid, ze speelden hun rol in de alleorieën die ze was opgedragen, ze herdachten belijders en kerkvaders, veldheren en bankiers, nu trekken er andere legers voorbij, die van de toeristen die hun beeldtaal niet meer verstaan, niet meer weten wat ze betekenen of betekend hebben, alleen hun schoonheid is gebleven, het genie van de meester die ze gemaakt heeft, een volk van stenen gasten, wuivend vanaf de façades van kerken, vooroverleunend uit de trompe-l’oeils van de palazzi, de kinderen van Tiepolo en Fumiani scherend door het luchtruim, en weer wordt de Heilige Julianus onthoofd, weer wiegt de madonna haar kind, weer vecht Perseus met de Medusa en spreekt Alexander met Diogenes.
De reiziger wijkt terug voor al dat geweld, even wil hij niets meer, op een stenen bank aan de oever zitten, kijken hoe een kuifduiker in het brakke, groenige water naar een prooi zoekt, kijken naar de beweging van het water zelf, in zijn eigen armen knijpen om zeker te weten of hij zelf niet gebeeldhouwd of geschilderd is. Zou het kunnen zijn, denkt hij, dat er in Venetië meer madonna’s zijn dan levende vrouwen ? Zou iemand weten hoeveel geschilderde, gebeeldhouwde, in ivoor gesneden, in zilver gedreven Venetianen er eigenlijk zijn ? En stel je voor, denkt hij, maar dat komt alleen maar omdat hij zo moe is, dat ze ooit één keer allemaal tegelijk in opstand kwamen, hun lijsten, nissen, predella’s, voetstukken, tapijten, dakranden verlieten om de Japanners, de Amerikanen, de Duitsers uit hun gondels te jagen, de restaurants te bezetten en met hun zwaarden en schilden, hun purperen mantels en kronen, drietanden en vleugels eindelijk het loon van tien eeuwen trouwe dienst op te eisen ? ’
Cees Nooteboom. ‘Venetiaanse Vignetten’. Lees ook zijn schitterende Tropische verhalen in ‘De verliefde gevangene’, Rainbow Pockets .
posted by Stef Vancaeneghem at 10:08
<< Home