27 maart 2008

BEAU MONDE












Het grijpt je naar de ballen. Eer je beseft wat er ‘aan de hand is’ (figuurlijk welteverstaan), grijpt het je naar de keel. Het is rauw en reëel. Het sleurt je ver voorbij de grenzen van bescheten burgerlijk fatsoen. Het balanceert je tussen stomende seks en aftakeling. Eros en thanatos.

Koorddansend over de woelige rivier van de diepste menselijke emoties sleept het je genadeloos mee naar de oevers van de koele meren des doods. Het is als die straffe whisky uit de heupfles van Jack Nicholson in 'Easy Rider': hard doorslikken maar niettemin smakend naar nog. Het is ranzig en desolaat als de boterliefde tussen Maria Schneider en Marlon Brando in 'The Last Tango in Paris'. Het is vervreemding en verlatenheid. Het is hunker en verraad. Het is dat alles en daar bovenop al het onzegbare tussen twee verloren mannetjesdieren en één Bunuel- Belle de Jour.

Nadat Theater Voor Taal en Volk met het wondermooie sprookje van het Oneindige Verhaal eerder dit seizoen zijn beloftevolle jeugd een toekomst schonk en zichzelf daarmee een nieuwe jeugd, doet het zijn grote schare fidele bezoekers nu het mooiste cadeau wat het een volwassen doorgewinterd theaterpubliek schenken kan: authenticiteit.

Wim Van Coppenolle, Ronse’s onnavolgbare Tavi en onvergetelijke Hermes, lokt je mee in een kolkende rivier van tegenstrijdige gevoelens. Je lacht terwijl je eigenlijk huilen moet. Als sandwichman doet hij je denken aan 'Sjaaroo Gooebier' tijdens de matches van Club op het Park Lagache. Iedereen lachte om zijn onzekere stap onder de Martinifles. Maar in zijn blik door het kijkgat zag je als in een flits alle tristesse van een verloren bestaan.

Met zijn sandwichpanelen over de schouders en zijn megafoon in de hand verlaat Wim het pand, op naar The Boulevard of Broken Dreams. Zelden heb ik in de Volksbond iets gezien dat tegelijk zo tragisch en zo komisch is. Woody Allen, met iets van Chaplin.

‘Rust’ beklijft omdat het de zelfkant toont van de totaal vervreemde mens, aangezogen door het zwarte gat van het cynisme. Het hart als eenzame jager dat via haastige blow jobs en andere tricks and kicks van presidenten in de Oval Room, soelaas zoekt voor de hopeloze onmogelijkheid van dat ene ware verhaal omtrent liefde dat er echt toe doet.

Vroeger zouden de peetvaders en de goegemeente van de Christen Volksbond in spoedvergadering van het Middenbestuur vergaderd hebben om de voorzitter en voltallig bestuur van VTV op grond van ‘verregaande losbandigheid’ en ‘goddeloosheid’bij deze (s)tante pede de deur te wijzen.

En al blijken er nog altijd wel overspannen kardinalen te bestaan (hoogdringend aan Rust toe) om de loutering van het lijden op te ‘hemelen’: een stuk als ‘Rust’ toont je vooral hoe het is als je, anders dan Hugo Claus, niet maakt dat je tijdig wegkomt uit de hel van Alzheimer.

Er zal allicht ook altijd wel nog een of andere overjaarse fatsoenrakker gevonden worden om ‘danig geschokt’ op te stappen. Dan stiekem thuis te gaan zitten zappen, op zoek naar nachtelijke vunzigheid op het scherm.

Al is in deze 21ste eeuw de kans groter dat een of andere zeer verbolgen vogelliefhebber (bij manier van schrijven, in dit geval) Gaia erbij haalt. Elk tijdperk heeft zo zijn zeloten.

Het confronterende van een stuk als ‘Rust’ is dat het je met de neus op de blote feiten van het ware bestaan achter de gordijntjes van de hoge leeftijd drukt.

Het superieure theatertalent, de pure klasse en de immense ervaring van Geert Desmijtere maken dat zoiets nooit vulgair kan zijn, wel integendeel naar het einde toe onweerstaanbaar een subliem kunstwerk wordt van tederheid. Met hier dan weer iets van Luc De Vos op zijn best:

'Monique, die laatste dans moet je mij nog schenken.'

Véél eerlijker, veel echter en veel minder plat vind ik dit alles dan pakweg boer Sarkozy die zijn bloedmooie klassevrouw Carla Bruni te geeuwen zet in een fauteuil op Windsor. Als was ze een ten geschenke meegebrachte aarden theepot uit Vallauris.

Gaandeweg sleept topactrice Pascale Casseyas de ruwe steen tot schitterende diamant. Pascale is niet over ijs van één nacht gegaan bij de exacte plaatsing van haar personage. Het resultaat is totale inleving, pure naturel en een extreem hoog geloofwaardigheidsgehalte. Je hoort, je ziet, je voelt en je herkent de ondraaglijke zwaarte van het bestaan. In de ogenschijnlijke lichtheid van de verwoording.

Pascale ploetert in de modder en doorheen de fijne zeef van haar grote acteurkunst puurt ze pitjes van puur goud uit de klei van de schuttingstaal. Naar het einde toe gooit ze gaandeweg al het rauwe en ranzige van zich af en maakt ze, omringd door haar twee companen, van deze ‘Rust’ een sublieme parel.

Dit alles, de homogeniteit van een stuk dat nog lang nazinderen zal, is mede te danken aan de spontane regie met de duidelijk herkenbare, heerlijke nonchalance van Koen Lauwereyns. Bovendien geplaatst in een heel verrassend decor waarin de toeschouwer het hele wordingsproces tot in de details van de kostuum-en decorwissels mee beleeft. Een heel mooi …lekker stuk. Niet te missen.


'RUST' van Mathias Sercu in een regie van Koen Lauwereyns.
29 maart 2008 om 20 uur
4-5-11-12 april 2008 om 20 uur
Zaal Christen Volksbond – Zonnestraat 27 – 9600 Ronse
VTV-reservatielijn: 0478 888 444 of via www.teatervtv.be
(reservatie gewenst – genummerde plaatsen)
Verkooppunten:Colibri, Stationsstraat 30, 9600 Ronse
Café Christen Volksbond, Zonnestraat 27, 9600 Ronse
Niet geschikt voor -12 jarigen.