BLOG BOEK

Ik heb niks tegen de loge. Wat zou ik en wie ben ik? Tenzij een onafhankelijke schrijvelaar zonder broodheren noch opdrachtgevers. Voor mij is die Geheime Broederschap een netwerk als een ander. Een clubje. Een kliekje. Een kring. Een veredelde Amicale.

Ik heb me hier ooit afgevraagd waarom de Broeders vanuit hun verdoken atelier maar géén krachtig signaal hebben willen geven om, zeker in de aanloop naar belangrijke verkiezingen, de groeiende fascistoïde onverdraagzaamheid en het gevaarlijke populisme terug te fluiten.

Een logebroeder die deze blog leest en die ik al jaren een goede persoonlijke kameraad noemen mag, nam me toen even apart en legde me in vriendelijke bewoordingen uit waarom ik het volgens hem mis voor had.

De loge, zo is zijn stelling, neemt nu eenmaal helemaal geen publieke maatschappelijke standpunten in. Dat kan dan misschien al een reden geweest zijn voor wijlen de Gentse Logica-prof Leo Apostel om de deur van het atelier achter zich dicht te klappen (meer bepaald: uit ontgoocheling omdat de loge zich niet publiekelijk wou afzetten tegen de installatie van Amerikaanse kernraketten op Belgisch grondgebied), de loge doet dat nu eenmaal niet.

Ik heb die kameraad toen beloofd rekening te zullen houden met zijn opmerkingen en de mijne tegen het licht van de zijne te houden. Du choc des idées jaillit la lumière.

Al verwerp ik tot vandaag zijn minder plausibele bijkomende stelling dat de loge hoe dan ook geen invloed meer zou hebben, ook al niet bij benoemingen. Maar goed, ik wil en zal me hier graag aan deze belofte – ook van zijn gewenste anonimiteit- houden.

Wat ik echter flauw vind, is dat je met al die doorgaans voortreffelijke logebroeders nooit echt weet met wie je in het leven van alledag - te maken hebt. Want ze zoeken dan misschien het licht, de Kinderen van Hiram, maar zelf houden ze zich toch vooral op aan de schaduwkant.

Ongetwijfeld hebben ze daar goede redenen voor. De drie monotheïstische godsdiensten hebben sinds hun zelf verzonnen ‘openbaringen’ en geboden nog niet opgehouden het vrije denken en de voouitgang van de wetenschap doorheen de geschiedenis te fnuiken en te onderdrukken. Je zou ze inderdaad voor minder het pretje van hun brandstapels, hun indexen en hun broodroof ontzeggen.

Maar anders dan met pakweg publiek bekende serviceclubs en andere openlijke vriendennetwerken, kan je het met logebroeders meemaken dat dezelfde man die minzaam naar jou staat te glimlachen de broeder is van iemand wiens falend bestuur jij op de korrel neemt en die je daarom nog het liefst ziet doodvallen.

Doorgaans wordt zo'n geavanceerde logebroeder dan wel geacht zelf vrijuit en vrijgevochten zijn eigen opinie over mensen en dingen te vormen. Het risico is echter nooit ver weg dat die visie via bouwstenen vooraf grondig gekleurd en soms verkleurd is door wat er tijdens een tuinfeest op een bloedhete dag als deze over de vermaledijde die 'onze eminente logebroeder' durft bestrijden, achteloos bij een barbecuesauciske wordt ingepeperd.

Eén lichte duw in de broederlijke richting op de juiste plek op het goede moment is dan vaak al genoeg om die aldus vertekende opinievorming over dergelijke argeloze personen te bespelen. Bijna schreef ik: te manipuleren.

Eén grinnikje in de juiste toonmaat volstaat dan en mist zijn vaak vernielend effect niet. De betrokkene vermaledijde weet dan dat hij gepakt wordt. Alleen weet hij nooit door wie. De macht van de loge ligt in die grinnik, die tackle, dat duwtje.

Hoe dan ook: het licht zoeken in de duisternis, nee ik weet het zo niet. Het doet me denken aan Plato die, met al zijn praatjes over die duistere grot waarin we volgens hem geworpen zijn, de mensheid opzadelde met nonsens over achterliggende (ideeën) werelden.

De hemel op aarde was aldus, met één welgemikt transcendant hersenspinsel van een reactionair die de Ideale Staat vol slaven zag heel ver weg. En voor alvast 2500 jaar. Dank zij kerkvaders, leep manipulerende kopiërende monniken en Thomistische wijsgeren. Het immanente geluk, het eudaimonisme en hedonisme hic et nunc van mensen met en voor elkaar had op slag zijn lange weg naar de Verlichting te gaan.(*)

Dat de Loge daaraan werkt, aan dat paradijs van mensen ‘tuupe’ betwist ik natuurlijk niet. Maar de zoektocht naar voortreffelijkheid is lang en ligt vol bananenschillen…

(*) Michel Onfray lezen daaromtrent. ‘Les Sagesses antiques. Contre-histoire de la philosophie'.